Sinds december 2019 wordt de 22-wekenprik (kinkhoestvaccinatie) aangeboden aan zwangere vrouwen. Kinkhoest is erg gevaarlijk voor je baby en kan verschillende gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals longontsteking en zelfs hersenbeschadiging. De maternale kinkhoestvaccinatie (ofwel 22-wekenprik) biedt bescherming aan de zwangere vrouw en haar kindje tegen kinkhoest. Lees in dit artikel meer over kinkhoest en de kinkhoestvaccinatie/22-wekenprik.
Wat is kinkhoest eigenlijk?
Kinkhoest is een zeer besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis. Alle kinderen in Nederland hebben de mogelijkheid om een vaccinatie tegen kinkhoest te krijgen. Door deze vaccinaties is het aantal kinderen dat overleed aan kinkhoest sterk gedaald.
De bacterie zorgt dat er een infectie van de luchtwegen ontstaat, kinkhoest. Wanneer de bacterie en gifstof aanmaakt, ontstaan er pittige hoestbuien. Soms duren deze hoestbuien wel 3 tot 4 maanden, waardoor kinkhoest ook wel de “100-dagenhoest” wordt genoemd.
Symptomen kinkhoest
Meestal ontstaan de eerste verschijnsel zo’n 7 tot 10 dagen na de besmetting. In het begin kunnen er klachten/symptomen ontstaan die ook voorkomen bij een normale neusverkoudheid. Na deze klachten worden de hoestbuien (met soms taai slijm) erger, vooral tijdens de nachten. Sommige mensen omschrijven deze hoest als een blaffende hoest. Benauwdheid en braken passen bij dit ziektebeeld. Natuurlijk raakt een kindje (of volwassene) ook erg vermoeid door deze hoestbuien. Bij kinderen komt het vaak voor dat zij ineens slecht gaan eten, veel moeite hebben met ademhalen en soms zelfs blauw aanlopen.
Wist je dat er per jaar ongeveer 170 baby’s opgenomen worden met kinkhoest? Baby’s kunnen pas na twee maanden ingeënt worden tegen kinkhoest. Omdat ze vooral de eerste weken/maanden erg kwetsbaar zijn, is het belangrijk dat ze via de moeder antistoffen krijgen.
Ernstige gevolgen van kinkhoest: hersenschade, koortsstuipen (met alle gevolgen van dien), longontsteking en zelfs het overlijden van een kindje.
Hoe loop je kinkhoest op?
De bacterie komt in de keel voor van mensen die besmet zijn. Wanneer deze persoon hoest of niest, komen de druppeltjes met deze bacterie in de lucht terecht. Adem je deze druppeltjes in? Dan kun je besmet raken met kinkhoest. Aan het begin van de ziekte is kinkhoest erg besmettelijk. Omdat de besmette persoon vaak nog geen idee heeft dat hij besmet is, kan hij gemakkelijk andere mensen besmetten. Tot drie weken ná het begin van de (ernstige) hoestbuien is de besmette persoon besmettelijk.
Wat is de 22-wekenprik?
Om je baby vanaf de geboorte te beschermen tegen kinkhoest, kun je rond de 22 weken zwangerschap een inenting halen. Deze kinkhoestvaccinatie beschermt ook jou tegen deze vervelende infectie. De kinkhoestprik zorgt ervoor dat je lichaam antistoffen tegen kinkhoest aan gaat maken. Wanneer je zwanger bent, komen deze antistoffen óók bij je baby terecht. Op die manier bescherm je je kindje direct tegen de vervelende kinkhoest ziekte, nog voor zijn geboorte. Win-win!
22-wekenprik DKTP – combinatievaccinatie
Er bestaat momenteel geen baccin dat bescherming biedt tegen alléén kinkhoest. De 22-wekenprik is een combinatievaccin die ook bescherming biedt tegen tetanus en difterie. Deze prik wordt ook wel de DKT Difterie Kinkhoest Tetanus prik genoemd. De 22-wekenprik/kinkhoestvaccinatie is onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma voor zwangere vrouwen.
Boostervaccin
Veel mensen in Nederland worden ingeënt. Deze mensen hebben al eerder een kinkhoestvaccinatie gekregen of al eerder kinkhoest gehad. Tijdens de zwangerschap is het voldoende om een herhalingsprik te halen, wat een boostervaccinatie genoemd worden. In deze booster zit een lagere dosering van de werkzame stoffen dan de vaccinaties die kinderen krijgen. Omdat de dosering laag is, moet je bij een volgende zwangerschap wéér gevaccineerd worden. Het middel dat zwangere vrouwen krijgen heet Boostrix.
Hoe werkt de 22-wekenprik tijdens de zwangerschap?
Wanneer je gevaccineerd bent met het kinkhoestvaccin, gaat je lichaam antistoffen aanmaken. Dit komt door de dode kinkhoestbacterieën die in het vaccin zitten. Je wordt niet ziek door het vaccin, maar het afweersysteem in je lichaam reageert erop door antistoffen aan te gaan maken. Hierdoor bescherm je jezelf tegen de kinkhoestinfectie.
Deze antistoffen gaan via de placenta naar je baby en beschermen hem tegen kinkhoest tijdens de eerste maanden van zijn leven. Heb je een griepje opgelopen tijdens de zwangerschap? Dan krijgt je kleintje ook deze antistoffen binnen. Nog een voordeel: je kunt andere mensen niet meer besmetten na de 22-wekenprik.
Wie, wat, waar, wanneer? 22-wekenprik
Tussen de 14e en 22e zwangerschapsweek krijg je van je verloskundige of gynaecoloog informatie over de 22-wekenprik. Zij kunnen je doorverwijzen naar de jeugdgezondheidszorg (JGZ). De prik kan gehaald worden vanaf 22 weken zwangerschap, tot aan het eind van de zwangerschap. Hoe eerder je gaat, hoe beter dat is. Toch is een kinkhoestvaccinatie ook 2 weken vóór de uitgerekende datum nog nuttig. Er is dan nog voldoende tijd om antistoffen aan te maken voor je baby.
Het consultatiebureau verzorgt de 22-wekenprik. Op de website 22wekenprik.nl kun je adressen en telefoonnummers opzoeken van het consultatiebureau in de buurt. Tijdens een afspraak moet je een legitimatiebewijs meenemen, zodat je je burger service nummer (BSN) kunt tonen. Je krijgt meer informatie over de kinkhoestvaccinatie en het Rijksvaccinatieprogramma. Wil je direct gevaccinneerd worden? Dat kan. De jeugdverpleegkundige/arts staat voor je klaar.
Update 2021: ondanks dat corona de wereld in zijn greep heeft, gaat de 22-wekenprik gewoon door. Natuurlijk blijf je bij klachten thuis en kom je zoveel mogelijk alleen. Zorg dat je de maatregelen in acht neemt.
Kosten 22-wekenprik
De 22-wekenprik is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma en aan de kinkhoestvaccinatie zijn geen kosten verbonden.
Is de 22-wekenprik wel veilig?
Er is ondertussen veel onderzoek gedaan naar de 22-wekenprik. In veel andere landen krijgen zwangere vrouwen deze vaccinatie al veel langer. Een aantal voorbeelden van deze landen zijn Spanje, Ierland, Amerika, België en Engeland. Er is dus ook veel ervaring met de kinkhoestprik opgedaan en na wetenschappelijk onderzoek is deze vaccinatie veilig bevonden voor de zwangere vrouw en haar kindje.
Bijwerkingen 22-wekenprik
Elke inenting/vaccinatie kan zorgen voor wat bijwerkingen. Meestal zijn dit oppervlakkige klachten en komen zware, allergische reacties bijna niet voor. Je kunt wel last krijgen van: slaperig- of hangerigheid, verhoging, roodheid/dikke of pijnlijke arm en hoofdpijn.
Sommige vrouwen hebben helemaal geen last van bijwerkingen en bij andere vrouwen ontstaan de milde klachten een paar uur tot 2 dagen ná de vaccinatie.
Dit vind je misschien ook leuk
✓ Complete babyuitzet lijst | wat heb je echt nodig?
✓ Leukste zwangerschapsboeken | 25x de leukste boeken
✓ Rookie Baby draagzak inclusief korting!
Hi, ik ben Nicole! Als moeder van 4 kinderen vind ik het geweldig om op zoek te gaan naar de beste producten voor (aanstaande) ouders. Wat begon als een hobby, is uitgegroeid tot dagelijks uren checken van de beste deals, beste producten en leukste items voor kinderen en hun ouders.