De periode van zorgen en stress is voorbij. Sam is er niet meer. De uitvaart heeft plaatsgevonden en de drukte is voorbij. Af en toe valt er nog een kaartje door de bus, maar ook dat gaat voorbij. We gaan door met het leven. Maar, hoe doe je dat?
Het leven gaat door
Dit is echt waar. En dat merk je aan van alles. De vuilnisman die gewoon op de donderdag het vuilnis op komt halen, het huiswerk dat de kinderen mee naar huis krijgen enzovoort. Ik vond dit ook erg raar na het overlijden van mijn moeder. De vuilnisman die “gewoon” kwam, terwijl mijn moeder net overleden is. Hoe kan dat? Een hele rare gewaarwording.
En eerlijk gezegd heb je in een druk gezin weinig tijd om lang stil te staan bij zo’n groot verdriet. Dat klinkt heel wreed, maar zo is het nu eenmaal. Je stopt nare gebeurtenissen zover mogelijk weg, zodat je nog enigszins normaal kunt functioneren.
Kinderen en verlies
Een van de redenen dat we weinig tijd hadden om dit verlies te verwerken, was de aanwezigheid van de andere kids. Zij hadden ook verdriet en wij moesten ervoor zorgen dat dit er ook uit zou komen. Kinderen stoppen heel snel nare gebeurtenissen weg en gaan verder met andere dingen. Vroeg of laat komt dit eruit, net als bij volwassen.
In de woonkamer hebben we vrijwel direct twee plankjes vrijgemaakt voor Sam. De kinderen mochten hier zelf van alles neerleggen. Van foto’s tot tekeningen, maar ook bepaalde dingen waar zij trots op zijn. Zo lagen er binnen de kortste keren melktandjes, briefjes met de tafels die zij op school gehaald hadden en gestreken kraaltjes in hartjesvorm op de plankjes.
De plankjes hebben we nog steeds en er staan ook mooie foto’s bij. Voor de kinderen is dit nog steeds belangrijk, want Sam hoort bij ons leven. Heel af en toe zetten zij er nog iets bij.
Kayleigh
Zoals jullie in haar verhaal hebben kunnen lezen, had Kayleigh best veel moeite met de gebeurtenissen rondom Sam. Zij was op dat moment ook iets ouder dan haar zussen en beleefde alles veel intenser. Met behulp van een psycholoog heeft zij haar verhaal op papier kunnen zetten en meerdere malen fijn gepraat.
Een baby in een potje
Een aantal weken na de crematie krijg je een brief thuis, waarin staat dat je de as mag ophalen. Normaal gesproken zit je volop in de luiers, maar wij halen een potje op waar Sam in zit. Heel raar. Ook de kinderen weten niet zo goed wat ze ervan moeten denken.
Met zijn allen zijn wij hem op gaan halen en we hebben hem een plekje gegeven op de plankjes in de woonkamer. Zelf heb ik heel weinig met de as van een overleden persoon. Ik hecht daar totaal geen waarde aan. Sam zit in mijn hart, niet in een potje. Toch merk ik dat de kinderen het fijn vinden om iets tastbaars te hebben.
De zwangerschap/geboorte van Ivy
Dat ik wel erg snel zwanger was na het overlijden van Sam, was voor ons allemaal wel even “schrikken”. De kinderen waren vanaf het eerste moment door het dolle heen, maar waren ook huiverig. Kayleigh durfde zich niet goed te verheugen op deze baby, omdat zij bang was dat ook dit kindje zou overlijden. Op die momenten merk je goed dat de hele situatie een flinke deuk heeft achtergelaten.
Ook na de geboorte van Ivy merkte ik aan Kayleigh dat zij het nog erg lastig vond. Als Ivy bijvoorbeeld een keer verkouden was, dacht zij al dat Ivy zou gaan overlijden. Je merkt dat kinderen hier echt een trauma aan overhouden. Dit gaat inmiddels een stuk beter nu Ivy ouder is.
Gelukkig verliep de zwangerschap voorspoedig. Aan het eind van de zwangerschap was het even spannend, omdat er een cyste werd gezien. Achteraf bleek dat dit niets ernstigs was en dat het vaker voorkomt bij baby’s. Onder invloed van hormonen kunnen ovariële cystes ontstaan. Een paar weken na haar geboorte vond er een controle-echo plaats. De cyste was helemaal verdwenen.
Ons leven met Sam
Het schrijven van “Ons leven met Sam” heeft veel impact gehad op mij. Ik merkte de laatste maanden al dat ik meer moeite had met het wegstoppen van mijn verdriet. Als ik per ongeluk een foto tegenkwam van Sam, hield ik het bijna niet droog.
Voor mij is dat gek, want ik ben een heel nuchter persoon. Tijdens het schrijven heb ik het dan ook meerdere malen moeilijk gehad. Ik moest bepaalde dingen ook opzoeken en was sommige dingen “vergeten”. Die waren zover weggestopt, dat ik niet meer precies wist hoe het nu zat.
Nu alles weer helder is, voel ik mezelf ook weer een stuk beter. Het verwerken van een verlies heeft tijd nodig, maar ook aandacht. Wegstoppen en hopen dat het over een paar maanden beter voelt werkt averecht.
Ik heb nog steeds last van gevoelens van machteloosheid en boosheid. Boos, omdat het Erasmus zo laks is omgegaan met de hele situatie. Dat zij ons wijs hebben gemaakt dat er niets ernstigs aan de hand was.
Machteloos, omdat we allemaal hebben moeten toezien hoe Sam zijn lichaampje op was, maar zijn hartje bleef kloppen. Het liefst wil je een spuitje geven, zodat het lijden in één keer voorbij is. Maar zo werkt het nu eenmaal niet en dat is misschien maar goed ook.
Leren
Ik heb het heel vaak gehoord: van iedere gebeurtenis in het leven moet je leren. Dat zwanger zijn van een gezond kindje niet vanzelfsprekend is, heb ik al geleerd toen ik net 18 was. Op die jonge leeftijd kreeg ik al een kindje dat ernstig ziek was en overleed.
Misschien is onze ervaring een les voor andere mensen. Een kindje neem je niet, maar krijg je. En het is jouw taak om daar goed voor te zorgen. Zwanger worden/zijn van een gezond kindje is een wonder en zeker niet vanzelfsprekend.
Ik heb de laatste weken veel lieve, mooie reacties gekregen op “Ons leven met Sam”. Dat doet ons allemaal goed.
Afsluiting
Het hoofdstuk Sam is gesloten, maar we zullen nog vaak over hem praten. Dit is het laatste deel van “Ons leven met Sam”. Natuurlijk zal ik in de toekomst nog wel bepaalde dingen delen, maar voor nu is het goed zo. Ik hoop dat jullie de blogs waarderen en wil jullie bedanken voor het lezen ervan!
Wil je de andere delen lezen van “Ons leven met Sam”? Klik dan hier.