Wanneer je die felbegeerde, positieve zwangerschapstest in handen hebt is het zeker: je bent ZWANGER! Na dat eerste euforische moment kan de onzekerheid best even toeslaan. Hoe werkt dat eigenlijk allemaal? Waar moet je op letten en welke extra vitaminen moet je slikken? Hoe snel groeit een embryo in de eerste maanden van de zwangerschap? Lees in dit artikel alles wat je wilt weten over het eerste trimester (de eerste 3 maanden) van de zwangerschap en alles dat daarbij hoort! Inclusief nuttige tips!
Eerste trimester zwangerschap in een notendop
Een zwangerschap is een heel bijzonder en spannend avontuur in het leven van een vrouw. Het lichaam zal de komende maanden enorm veranderen en er zal een bevruchte eicel uitgroeien tot een prachtig, compleet mini-mensje. De eerste drie maanden van de zwangerschap (ook wel het 1e trimester van de zwangerschap genoemd) zijn heftig en onvoorstelbaar tegelijk. Het embryo zal ontzettend snel groeien en ontwikkelen –> van kikkervisje tot een compleet mensje na 12 weken zwangerschap.
Het eerste trimester van de zwangerschap bestaat uit 3 maanden en begint bij week 1. Dit eerste trimester eindigt aan het eind van week 12, waarna het tweede trimester begint. Op het moment dat je een positieve zwangerschapstest in handen hebt, ben je ongeveer vier weken zwanger. Best gek, want officieel is de bevruchting dan nog maar twee weken geleden. Meer uitgebreide info lezen over de ovulatie en de eerste 3 weken van de zwanger?
De meeste zwangerschappen verlopen niet zonder (enige) zwangerschapskwaaltjes/zwangerschapsklachten. Denk aan (ochtend)misselijkheid, wat één van de meest bekende zwangerschapskwaaltjes is. Ook vermoeidheid, duizeligheid, vaak plassen, bandenpijn, gespannen/pijnlijke borsten en obstipatie zijn een aantal klachten die voor kunnen komen tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. De veranderde hormoonshuishouding is niet niks. Wil je uitgebreide informatie over allerlei zwangerschapskwaaltjes?
Wat kun je verwachten tijdens het eerste trimester van de zwangerschap? Wat zijn veel voorkomende kwaaltjes en welke praktische zaken moet je allemaal regelen? Je leest het allemaal in dit artikel!
Je baby in het eerste trimester zwangerschap
Een zwangerschap begint wanneer er een eicel (van de vrouw) wordt bevrucht door een zaadcel (van de man). Dit wordt ook wel het “samensmelten” genoemd. Van 0 tot 2 weken wordt deze bevruchte eicel een zygote genoemd, maar van 2 tot 8 weken noemen we dit een embryo. De bevruchte eicel moet zich gaan innestelen in de baarmoederwand, ook wel de innesteling genoemd.
Twee weken na de ovulatie kun je een zwangerschapstest uitvoeren. Er bestaan tegenwoordig ook ultravroege zwangerschapstesten, waarmee je tot zes dagen voor de NOD een test kunt doen. Lees hier meer over in dit artikel of lees dit uitgebreide artikel over de beste zwangerschapstesten van tegenwoordig.
Wanneer je één week overtijd bent (5 weken zwanger) is de zwangerschapstest écht betrouwbaar. Vanaf het moment van de bevruchting tot en met 12 weken zwangerschap groeit je kindje hartstikke snel. Van onzichtbaar klompje cellen groeit dit wonder uit tot een foetus van ongeveer 7 centimeter.
Ontwikkeling eerste trimester zwangerschap
Het hart en de bloedsomloop van je kindje zijn heel belangrijk en dit zijn dan ook de eerste, vitale organen die zich zullen ontwikkelen. Hierna volgt het ruggenmerg, samen met de hersenen. In de eerste weken worden ook de botten en het kraakbeen aangemaakt. Ook de placenta wordt in het eerste trimester gevormd. De placenta neemt de functie van de dooierzak compleet over en zal je kindje vanaf ongeveer 10 weken voorzien van alle nodige voedingsstoffen en zuurstof. Zo kan je kindje snel doorgroeien.
Na een paar weken heeft je kindje al ledematen en zelfs vingertjes en teentjes. Deze zijn in het begin nog aan elkaar “vastgeplakt” door een soort zwemvliesjes, maar die verdwijnen al snel. Alle vitale organen (lever, darmen, hersenen) worden in het eerste trimester gevormd en hij kan zelfs al een beetje bewegen. Omdat je kindje veel ruimte heeft in het vruchtwater, kan hij de spieren goed trainen door veel te bewegen. Wist je dat hij zelfs al stapbewegingen kan maken? De basis is na 12 weken helemaal gelegd, zodat je kindje al zijn energie kan stoppen in flink verder groeien en ontwikkelen.
Wist je dat het geslacht van je kindje al vaststaat bij de bevruchting? Een vrouw geeft altijd het X-chromosoom mee en de man bepaalt het geslacht. Bevat de zaadcel het Y-geslachtschromosoom? Dan krijg je een jongetje. Wanneer de zaadcel een X-geslachtschromosoom bevat, ben je in verwachting van een meisje.
Klik hieronder op de zwangerschapsweek waarover je meer wilt lezen
Eerste 3 weken zwanger | 8 weken zwanger |
4 weken zwanger | 9 weken zwanger |
5 weken zwanger | 10 weken zwanger |
6 weken zwanger | 11 weken zwanger |
7 weken zwanger | 12 weken zwanger |
Jij in het eerste trimester van de zwangerschap
Of je nu maandenlang (of langer) bezig bent geweest met zwanger worden of je bent ongepland zwanger geworden, het is en blijft een zeer spannende periode in je leven. Je lichaam zal de komende maanden veranderen en je kunt soms het gevoel hebben dat je lichaam niet meer van jezelf is. Zwangerschapshormonen gieren door je lichaam en hierdoor kun je last krijgen van allemaal zwangerschapskwaaltjes. Die (soms extreme) stemmingswisselingen moet je de komende maanden maar even voor lief nemen. Bedenk waar je het allemaal voor doet!
Sommige vrouwen weten ook zonder test al dat ze zwanger zijn, wanneer ze bijvoorbeeld last krijgen van misselijkheid na de bevruchting. Ook vermoeidheid is een zeer vervelende en bekende zwangerschapsklacht.
Zwangerschapskwaaltjes in het eerste trimester
Het eerste trimester wordt doorgaans als “zwaar” ervaren. Je lichaam moet wennen aan de hoge stijging van de (zwangerschaps)hormonen en hierdoor kun je veel kwaaltjes ervaren. Misschien herken je jezelf hier helemaal niet in en heb je nergens last van. Dit is niet onmogelijk en het zegt ook niets over het verdere verloop van de zwangerschap. Hieronder kun je een lijstje bekijken met de meest voorkomende zwangerschapskwaaltjes. Wil je hier meer informatie en tips over? Lees dan het volgende artikel.
(Ochtend)misselijkheid/duizeligheid | Hyperemesis gravidarum (extreme misselijkheid) |
Vermoeidheid | Gespannen/pijnlijke borsten |
Stemmingswisselingen | Vaak plassen |
Hoofdpijn en buikpijn | Obstipatie, winderigheid, aambeien en diarree |
Bandenpijn en menstruatiepijn | (Lage) rugpijn/pijn in de onderrug |
Maagzuur en maagpijn | Harde buik bij bijv. een orgasme |
Meer/andere afscheiding | Vaginale schimmelinfecties |
Zwangerschapsincontinentie | Zwangerschapsdementie |
Zwangerschapsmasker (melasma) | Striae/zwangerschapsstriemen |
Blaasontsteking/urineweginfectie | Gevoelig/bloedend tandvlees |
Gewichtstoename in het eerste trimester van de zwangerschap
Tijdens de negen maanden dat je zwanger bent, kom je gemiddeld zo’n 12 kilo aan. Soms kom je 3 kilo aan in één maand, om vervolgens stabiel te blijven in de volgende maand. Het gaat de ene periode dus sneller dan de andere periode. In het eerste trimester komen de meeste vrouwen ongeveer 1 tot 2 kilo aan. Dit kan per persoon erg verschillen. Vrouwen die veel last hebben van ochendmisselijkheid kunnen zelfs afvallen, door het vele overgeven.
Hoeveel mag je aankomen tijdens de zwangerschap?
Dit verschilt per vrouw en per zwangerschap. Aanstaande moeders van een tweeling komen natuurlijk meer aan dan een vrouw die zwanger is van één kindje. Met een normaal BMI mag je tot ongeveer 16 kilo aankomen. Dit is anders wanneer je overgewicht hebt. Het advies is om dan niet meer dan 11,5 kilo aan te komen.
Hoe hoger het BMI, hoe minder gewicht je mag aankomen. Bij een BMI van hoger dan 30 (obesitas) wordt bijvoorbeeld aangeraden om niet meer dan 9 kilo aan te komen. Teveel aankomen kan voor verschillende problemen zorgen tijdens de zwangerschap. Zo heb je een hogere kans op een miskraam, een afwijking bij je kindje, een hoog geboortegewicht/zwaardere bevalling, zwangerschapsvergiftiging en zwangerschapsdiabetes.
Gemiddelde baby’s wegen zo’n 3 tot 3,5 kilo bij de geboorte. Waar komen die andere kilo’s dan vandaan?
Tijdens de zwangerschap wordt extra bloed aangemaakt a 1500 gram, de placenta weegt zo’n 500+ gram, de baarmoeder weegt ongeveer 1000 gram, het vruchtwater en overige vocht zorgt voor zo’n 2000 gram, de borsten (en klieren) voor 500 gram en dan blijft er nog zo’n 3000 gram over voor het extra vet wat je lichaam aanmaakt.
Bij een tweelingzwangerschap ligt het iets anders. Je mag dan ongeveer 25 kilo aankomen. Wanneer je last hebt van overgewicht, mag je tot ongeveer 20 kilo aankomen.
Foliumzuur en vitamine D
Tegenwoordig zijn er verschillende supplementen waar precies in zit wat zwangere vrouwen nodig hebben. Foliumzuur en vitamine D zijn erg belangrijk tijdens de zwangerschap. Bekijk hier multi-supplementen bij BOL.com!
Vitamine D is voor gezonde botten en spieren. Een deel van de Nederlandse vrouwen hebben een tekort aan vitamine D.
Foliumzuur haal je alleen uit je eten en wordt niet aangemaakt door het lichaam zelf. Begin hiermee wanneer je zwanger wilt worden. Tot tien weken zwangerschap is dit erg belangrijk. Je verkleint onder andere de kans op aangeboren afwijkingen bij je kindje.
Slecht slapen in het eerste trimester
Vreemde zwangerschapsdromen en een blaas die alwéér geleegd moet worden. Slapen tijdens de zwangerschap is ineens een hele opgave geworden. Meestal gaat dit een stukje beter in het tweede trimester, omdat je blaas wat minder druk van de baarmoeder hoeft te verdragen. Dit kwaaltje komt later gewoon weer terug. Zwangerschapsdromen kunnen de gehele zwangerschap aanhouden en beginnen vaak al in het eerste trimester.

Bekende zwangerschapsdromen zijn bijvoorbeeld dromen over verlaten worden door je partner, het overlijden van je partner, dromen over een kindje zonder babyuitzet enzovoort. De onzekerheid kan soms een behoorlijk loopje met je nemen en dat uit zich in je dromen. Je kunt dit zien als een soort voorbereiding op de grote verantwoordelijkheid die je straks draagt.
Checklist zwangerschap eerste trimester
Niet alleen je lichaam gaat veranderen, maar ook de rest van je leven. Vanaf het moment dat je kleintje geboren wordt, draag je een grote verantwoordelijkheid met je mee. Een baby heeft naast liefde en voeding ook babyspullen nodig, zoals een wiegje/ledikantje. Heb je geen idee van welke babyproducten je écht nodig hebt? Bekijk dan de Complete Babyuitzet Lijst.
Naast de babyuitzet zijn er nog meer belangrijke dingen die je moet regelen. Denk aan het inplannen van een intakegesprek met de verloskundige, erkennen van je kindje, het aanvragen van kraamzorg, oriënteren op kinderopvang na het zwangerschapsverlof en het checken van je verzekeringen. Lees in dit artikel de ‘Checklist zwangerschap‘.
Relevante artikelen