Als zwanger worden niet lukt. Is er iets mis? Ben ik onvruchtbaar of is mijn partner onvruchtbaar? Je gaat jezelf allerlei vragen stellen. Soms kan alleen een dokter uitsluitsel geven en soms krijg je nooit een antwoord. Lees verder over (mogelijke) infertiliteit.
Meestal binnen 1 jaar zwanger
Ongeveer 80% van de stellen met een kinderwens is binnen een jaar zwanger. Als zwanger worden niet lukt, kun je na een jaar aanspraak maken op een vruchtbaarheidsonderzoek. Van alle stellen die een kinderwens hebben, blijven er ongeveer 5% kinderloos.
Vruchtbaarheidsonderzoek als zwanger worden niet lukt
Een vruchtbaarheidsonderzoek kan nodig zijn, wanneer het zwanger worden niet lukt. Soms kan een vrouw al eerder naar de gynaecoloog. Als je bijvoorbeeld geen of een zeer onregelmatige menstruatie hebt, kun je eerder een verwijzing aanvragen bij de huisarts.
Voor vrouwen boven de 38 jaar zijn de regels ook anders. Zwanger worden wordt lastiger naarmate een vrouw ouder wordt. Na zes maanden nog niet zwanger? Dan mag je naar de gynaecoloog voor een onderzoek.
Wat kun je verwachten van een vruchtbaarheidsonderzoek?
Er wordt verwacht dat je samen vragenlijsten invult. De vragen zullen gaan over jullie gezondheid en leefstijl, maar ook over ziekten die voorkomen in de familie, de menstruatiecyclus, medicijngebruik, seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) en buikoperaties. Voor mannen is dit iets anders. Bij hen gaat het over het indalen van de zaadballen (testikels), eventuele bijbalontsteking(en), liesoperaties en SOA’s. Dit zijn allemaal mogelijke oorzaken van het uitblijven van een zwangerschap.
Het zaad van de man zal worden onderzocht. Met een microscoop kan worden bekeken hoe de vorm en beweeglijkheid van het zaad is, maar ook hoe het met het aantal zaadcellen gesteld is. De kans op een zwangerschap is natuurlijk kleiner wanneer het zaad van mindere of slechte kwaliteit is.
Voor vrouwen zijn de onderzoeken iets uitgebreider
Bekijken hoe de doorgankelijkheid in de eileiders is. Dit wordt gedaan middels een hysterosalpingogram (HSG) onderzoek. Een andere benaming hiervoor is de baarmoederfoto. Bij dit onderzoek wordt er een contrastmiddel gebruikt, dat weg moet lopen in de buikholte. Is dit niet het geval? Dan kan het zijn dat er verklevingen in de eileiders aanwezig zijn.
Bloedonderzoek als zwanger worden niet lukt
Door middel van dit bloedonderzoek kun je onder andere een eerdere infectie met chlamydia uitsluiten. Als er wel antistoffen tegen deze SOA worden aangetroffen, betekent dit dat je chlamydia hebt gehad. Chlamydia kan zorgen voor verklevingen in de buik en kan eileiders beschadigen.
Met het bloedonderzoek kan er ook worden bekeken of er überhaupt een eisprong is. Dit doen ze door middel van het meten van het progesteron-gehalte na de eisprong. Als er een eisprong heeft plaatsgevonden, kunnen artsen dit terug vinden in het bloed.
Ook kan er een uitgebreid onderzoek naar hormonen worden gedaan. Dit onderzoeken ze meestal naar aanleiding van een onregelmatige cyclus en het vermoeden van Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
Kijkoperatie als zwanger worden niet lukt
Artsen zullen meestal niet meteen een kijkoperatie uitvoeren. Er bestaat namelijk een risico op nieuwe verklevingen. Oudere verklevingen zijn wel met zekerheid vast te stellen door middel van een kijkoperatie.
Wat is PCOS?
Je hebt PCOS als er cystes groeien op de eierstokken. De waardes van sommige hormonen zijn te hoog, maar de waarde van het follikelstimulerend hormoon (FSH) is juist weer te laag. En dit hormoon heb je nu net nodig om de eicellen goed te laten rijpen!
Bij PCOS blijft de menstruatie meestal lang weg, zo ook de eisprong. Zonder eisprong geen bevruchting en dus ben je minder of tijdelijk niet vruchtbaar. PCOS heeft daarnaast nog meer vervelende symptomen. Er kan bijvoorbeeld acne, overbeharing en overgewicht optreden.
Heb jij dus een te hoog testosteron gehalte, weinig menstruaties (minder dan acht per jaar) en symptomen als overbeharing of acne? Dan kan dit duiden op PCOS. Maar hoe kom je hier vanaf?
Behandelingen PCOS
Bij overgewicht krijg je het advies om eerst af te vallen, totdat je een gezond gewicht hebt. Eerder volgt geen behandeling. Verder kunnen de artsen medicijnen voorschrijven om een ovulatie op te wekken. Dit kan met tabletten (Clomid) en met een injectie. Artsen noemen dit ook wel ovulatie-inductie.
Meestal houden artsen dit in de gaten door voor- en na de eisprong een echo te maken of het progesteron-gehalte in het bloed te meten na de eisprong.
Lees ook: PCOS natuurlijk behandelen, tips!
Wel eisprong, geen zwangerschap?
Wanneer je maximaal twaalf keer een eisprong hebt gehad (met behulp van Clomid), maar nog niet zwanger bent, kun je gaan nadenken over andere behandelingen. Een van die opties zijn de injecties.
Gonadotrofine
FSH is een belangrijk hormoon, dat zorgt voor het rijpen van de eicel. Bij deze behandeling krijg je een aantal dagen injecties met dit hormoon. Dit kun je ook zelf leren. Je start op de derde dag van de nieuwe cyclus. Alles wordt bijgehouden met echo’s. Zo kunnen de artsen zien of er eiblaasjes rijpen.
Als blijkt dat er één tot maximaal drie eitjes rijp zijn, krijg je een nieuwe injectie met het HCG hormoon (Humaan Choriongonadotrofine). Dit zorgt voor een eisprong. Na deze injectie moet je binnen 12 tot maximaal 36 uur seks hebben, omdat de eicel maar een paar uur leeft.
De kans op een twee- of meerling is groter. De behandeling gaat dan ook niet door wanneer er meer dan drie rijpe eicellen gezien worden.
IVF (In-vitrofertilisatie) als zwanger worden niet lukt
Bij deze behandeling vindt de bevruchting in een laboratorium plaats. De letterlijke vertaling van IVF = bevruchting buiten het lichaam. Eerst wordt er geprobeerd om met hormonen meerdere eicellen te laten rijpen, die vervolgens via een punctie weggehaald worden. Daarna wordt het sperma van de man hierbij geplaatst. Na een bevruchting wordt het embryo teruggeplaatst in de baarmoeder. De kans op een zwangerschap is 25% per behandeling.
Tijdens de behandeling moet je jezelf injecties met hormonen gaan geven. Dit leer je allemaal van een verpleegkundige, die een prikinstructie zal geven.
Met meerdere echo’s wordt de rijping van de eiblaasjes in de gaten gehouden. Als deze rijp zijn, kun je een afspraak maken voor een punctie. Er worden meerdere hormonen gebruikt tijdens deze behandeling. FSH voor de rijping van de eicellen, een hormoon dat voorkomt dat je een te snelle eisprong hebt en HCG voor de laatste rijping van de cellen.
Complicaties en bijwerkingen
Je kunt last krijgen van een opgezette en gevoelige onderbuik, veroorzaakt door vergrote eierstokken. Ook hoofdpijn en stemmingswisselingen komen voor. Door Pregnyl kun je last krijgen van zwangerschapsklachten, zoals misselijkheid, gevoelige borsten en last van de huid op de priklocatie. Ook kun je last krijgen van overstimulatie. Dit wordt ook wel het overstimulatiesyndroom genoemd.
Overstimulatiesyndroom
Als de eierstokken extra vergroot zijn door de vele eiblaasjes, kunnen de bloedvaten vocht en eiwitten lekker. Dit komt in de buik terecht en kan zorgen voor de volgende klachten: pijnlijke buik hebt, een snelle gewichtstoename, misselijkheid, kortademigheid en braken.
Meestal zien artsen dit na de punctie pas ontstaan, zeker wanneer de behandeling een zwangerschap heeft opgeleverd. Heb je overstimulatie klachten? Drink dan in ieder geval twee liter water per dag, neem rust, probeer je kuitspieren te spannen en weeg jezelf dagelijks. Doordat er vocht uit de bloedbaan lekt, is de kans op trombose groter. Water drinken en de kuitspieren spannen verkleint de kans op trombose. Wanneer je klachten hebt die wijzen op overstimulatie, bel dan de gynaecoloog of huisarts.
Disclaimer: Ga bij klachten altijd naar de behandelaar!
ICSI (Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie)
ICSI lijkt op IVF, maar bij een ICSI behandeling wordt er slechts één zaadcel gebruikt voor een eicel. Er wordt, net als bij IVF, gezorgd dat er eicellen rijpen. De zaadcel wordt hier in het plasma van eicellen geplaatst. Als er een bevruchting plaats vindt, worden er één of twee embryo’s teruggeplaatst.
Waarom kiezen voor ICSI?
ICSI wordt vooral toegepast wanneer het zaad van de man van mindere of slechte kwaliteit is. De kans op een zwangerschap is bij deze behandeling iets groter. ICSI kan ook worden toegepast wanneer eerdere IVF behandelingen niet op het gewenste resultaat zijn uitgelopen.
Risico zwangerschap ICSI
De kans is aanwezig dat er in de zaadcellen van de man afwijkingen zijn in de genen bijvoorbeeld. Dit kan dan ook meteen de reden zijn dat er eerder geen natuurlijke zwangerschap is ontstaan. Dit kan gevolgen hebben voor de ongeboren baby. Meestal wordt van tevoren een chromosomenonderzoek voorgesteld.
Het chromosomenonderzoek wordt via een bloedonderzoek gedaan. De uitslag kun je na maximaal 12 weken verwachten. Is de uitslag goed? Dan is er geen verhoogde kans op een aangeboren afwijking.
Verhoogde kans miskraam ICSI
Er is bij ICSI een hogere kans op een miskraam. Ongeveer 15% – 20% eindigt in een miskraam. Na twaalf weken zwangerschap eindigen er niet veel zwangerschappen meer in een miskraam.
IUI (intra-uteriene inseminatie) als zwanger worden niet lukt
Bij IUI worden zaadcellen met een dun slangetje direct in de baarmoeder gebracht. Het sperma wordt eerst bewerkt, zodat de beste zaadcellen overblijven. De bevruchting vindt dus plaats in het lichaam.
Deze behandeling is geschikt voor stellen waarvan de zaadcellen van de man niet optimaal zijn.
Er wordt eerst een test gedaan om te bekijken of er genoeg levende zaadcellen zijn. Door middel van masturbatie (thuis) moet het sperma worden opgevangen in een spermapotje. Dit is een speciaal potje. Het potje moet binnen twee uur worden ingeleverd.
Nadat het sperma is bekeken, probeert men de levende zaadcellen te scheiden van de dode zaadcellen. De kwaliteit wordt bepaalt door het aantal levende en goed beweeglijke zaadcellen. Na een paar dagen is de uitslag bekend.
Als de uitslag niet goed is, wordt de test herhaald. Wanneer die uitslag ook niet goed is, is een IUI behandeling niet zinvol. Deze behandeling kan maximaal zes keer uitgevoerd worden.
Vergoedingen vruchtbaarheidsbehandelingen
Momenteel krijg je een vergoeding voor de eerste drie pogingen per geslaagde zwangerschap. Raadpleeg jouw zorgverzekeraar voor meer informatie. Wil je meer informatie over de vergoedingen van vruchtbaarheidsbehandelingen? Onderstaande artikelen leggen hier alles over uit.
Lotgenoten als zwanger worden niet lukt
Heb je behoefte aan een goed gesprek met iemand die je begrijpt en die in hetzelfde schuitje zit? Kijk dan eens op www.freya.nl. Dit is een vereniging voor mensen met vruchtbaarheidsproblemen. Je vindt hier niet alleen een schat aan informatie, maar ook een lotgenotenforum.
Dit vind je misschien ook leuk